Het populairste dierenpark van de Benelux heeft drie zwarte panters overgenomen van een omstreden Italiaanse fokker. Normaal wisselen moderne dierentuinen grote exotische diersoorten alleen uit met andere dierenparken of via een erkend fokprogramma. Maar Pairi Daiza in België, dat zichzelf graag het “beste dierenpark van Europa” noemt, koos voor een andere, opmerkelijke route. Dat blijkt uit onderzoek van ZooFlits.
De panters kwamen al vorig jaar naar de Belgische dierentuin en kregen de namen Rohan, Juma en Tamani. Sinds februari zijn ze zichtbaar voor bezoekers. De komst van de dieren werd gepresenteerd als een grote nieuwigheid bij de seizoensopening van Pairi Daiza, dat met meer dan 2 miljoen bezoekers inmiddels het best bezochte dierenpark van de Benelux is.
Maar waar Pairi Daiza in communicatie geregeld open is over de herkomst van nieuwe diersoorten, hield men bij de komst van de panters echter de lippen stijf op elkaar. Uit registraties die ZooFlits heeft ingezien, blijkt dat de drie panters niet op een gebruikelijke manier zijn verkregen. De dieren zijn overgenomen van een particulier in Italië die een fokkerij voor grote katachtigen runt: Tiger Experience.
Tiger Experience ligt vlakbij Venetië. Op het terrein zijn simplistische vierkante kooien gebouwd voor verschillende katachtigen. Bezoekers kunnen tegen betaling een rondleiding krijgen langs de dieren. Tijdens deze tours betreedt het personeel de verblijven van de tijgers en leeuwen en wordt er innig met ze geknuffeld.
EAZA-richtlijnen
Vroeger importeerden dierentuinen dieren uit het wild of kochten ze van handelaren. Tegenwoordig gelden strengere regels voor dierentuinen aangesloten bij branchevereniging EAZA (European Association of Zoos and Aquaria). Ook Pairi Daiza is hierbij aangesloten. EAZA-dierentuinen moeten zich houden aan richtlijnen voor het verkrijgen van dieren.
Voor honderden diersoorten, waaronder vier pantersoorten, bestaan zelfs gecoördineerde fokprogramma’s. Daarmee wordt handel en onethische huisvesting van specifieke diersoorten zo veel mogelijk vermeden.
Een van de voorwaarden rondom verhuizingen van exotische dieren is ook dat een EAZA-dierentuin voorrang moet geven aan het overnemen van dieren uit andere EAZA-parken. Ook moet het verkrijgen volledig in overeenstemming zijn met “EAZA-standaarden, richtlijnen en position papers”, zo valt te lezen in EAZA-documenten.
Tiger Experience overschrijdt de regels die moderne dierentuinen hanteren echter consequent. Zo staat in EAZA-richtlijnen over het houden van grote katachtigen dat het lopen met katachtigen aan een riem niet wordt geaccepteerd “vanwege het verkeerde signaal dat dit afgeeft over de tamheid van wilde dieren”. Tiger Experience doet dit wel, zo blijkt uit foto’s van bezoekers op internet. De organisatie is geen lid van EAZA.
Witte tijgers
Tiger Experience profileert zichzelf daarbij soms als opvang, maar fokt ondertussen wel veelvuldig met de aanwezige dieren. In juni werd met trots de geboorte van een nestje witte tijgers gepresenteerd, waaronder naar eigen zeggen het eerste vrouwelijke witte tijgerwelpje van Italië. Maar ook het fokken met witte tijgers is in gerenommeerde dierentuinen al jaren uit den boze. Tijgers met onnatuurlijke mutaties, zoals een gouden of witte vacht, krijgen door inteelt geregeld gezondheidsproblemen. Daar heeft de Italiaanse onderneming maling aan.
Begraven
Tiger Experience kwam de afgelopen decennia vaker in opspraak. In 2011 werd de faciliteit tijdelijk gesloten. Volgens de politie beschikte het park destijds niet over de juiste vergunning en werden dode katachtigen op eigen terrein begraven. Een poema, tijger en leeuwenwelp verdwenen onder de grond.
In 2018 uitte de Italiaanse dierenwelzijnsorganisatie Eticoscienza kritiek op Tiger Experience. De organisatie hekelde de onnatuurlijke interactie tussen mensen en de grote katachtigen, die de instelling nadrukkelijk naar voren liet komen in een tv-programma. Tiger Experience spande daarop een rechtszaak aan wegens laster, die het park verloor. De afgelopen jaren bleef het park daarbij in gesteggel met de autoriteiten om juiste vergunningen te krijgen.
Herkomst niet belangrijk
Waarom Pairi Daiza uitgerekend zaken deed met deze fokker en geen samenwerking aanging met een erkende Europese dierentuin, is onduidelijk. De dierentuin blijft in een reactie zwijgen over de herkomst van de panters. “De drie jonge zwarte panters die onlangs in Pairi Daiza zijn aangekomen, zijn in gevangenschap geboren”, laat het park enkel weten. Volgens hen is het transport legitiem. “Als aan alle voorwaarden is voldaan – wettelijk én op het vlak van dierenwelzijn – nemen we een dier op.”
Het park wijst erop dat de dieren niet uit het wild zijn gehaald. De verdere herkomst van dieren lijkt minder belangrijk. “Of het nu afkomstig is van een publieke instelling, een private fokker of een reddingscontext: wat telt, is wat wij het dier hier en nu kunnen bieden”, aldus de dierentuin. Of Pairi Daiza geld voor de panters heeft betaald, is niet bekend.
Over waarom Pairi Daiza zich niet aansloot bij een van de vier erkende EAZA-fokprogramma’s voor panters, laat het park niets los. Ook wil de Belgische dierentuin niet zeggen of het zich verantwoordelijk voelt voor het tegengaan van handel in exotische dieren. Tiger Experience zelf laat, ondanks herhaalde pogingen, niets van zich horen.